5 juni 2009
Oude pastorie van dominee Dr. A. C van Raalte weer terug in Ommen
OMMEN – De oude pastorie waar ooit dominee Dr. A. C van Raalte heeft gewoond is weer terug in Ommen. Op schildersdoek wel te verstaan.
Foto: Harry Woertink
De aquarel (links) met daarop de oude pastorie heeft een plekje gekregen aan de muur in een van de zalen van het kerkelijk centrum De Kern.
De schilderij is onlangs aangeboden aan het kerkbestuur door familie van dominee W. de Graaf die in de dertigerjaren van de vorige eeuw het initiatief nam tot de bouw van de tegenwoordige kerk aan de Bouwstraat. De aquarel met daarop de oude pastorie heeft een plekje gekregen aan de muur in een van de zalen van het kerkelijk centrum De Kern.
Op de locatie waar de pastorie heeft gestaan aan Den Lagen Oordt kwam later het verenigingsgebouw de Olde Wheeme. Nu is er een bankfiliaal van de Rabobank Vaart en Vechtstreek gevestigd. De pastorie zelf werd zestig jaar geleden afgebroken. Het enige wat nog zichtbaar stamt uit de periode van dominee Van Raalte is de majestueuze beuk naast het bankgebouw, die ooit door Van Raalte zou zijn geplant.
Van Raalte is één van de grondleggers van de Gereformeerde kerk na de Afscheiding in 1834. In Ommen was hij de eerste gereformeerde predikant toen hij in 1839 vanuit Genemuiden in Ommen kwam wonen aan Den Lagen Oordt tot 1844 toen hij Ommen weer verliet. Bij zijn komst had Van Raalte twee kinderen. In Ommen kreeg het gezin nog twee kinderen. De tuin van de pastorie was zo groot dat de dominee er een koe op nahield om zijn gezin van melk te kunnen voorzien.
De woning, die tot pastorie werd verbouwd was ooit eigendom van Rutger Woertink, daarna van Jan Timmerman. Die verkocht het op 2 oktober 1838 aan de afgescheiden gemeente. Tot 1949 heeft de pastorie dienst gedaan als domineeswoning.. Toen werd aan de noordkant in de tuin een nieuwe pastorie gebouwd aan wat nu de Dr. A.C. Van Raaltestraat heet. De oude pastorie heeft nog een poosje onderdak geboden aan enkele schoolklassen van de Mulo. In 1961 werd het huis verbouwd tot verenigingsgebouw van de kerk met de toepasselijke naam Olde Wheeme (oude pastorie). De kerk verkocht twintig jaar terug de Olde Wheeme samen met pastorie aan de Dr. A.C. van Raaltestraat aan de Rabobank, die het huidige bankgebouw liet bouwen.
V.l.n.r. De Pastorie van de Geref. Kerk in de deriger jaren, verenigingsgebouw de Olde Wheeme vlak voor de afbraak in 1987 en het bankfiliaal van de Rabobank Vaart en Vechtstreek in 1988
Bron: Harry Woertink – 5 juni 2009
• • •
Nog een kleine aanvulling: op de foto, waarop mijn vader en moeder, mijn broer Jaap en ik staan, is ook nog een vijfde persoon.
Dat was de heer Shepherd, een Engelsman wiens dochter Betty als lerares verbonden was aan de Internationale School op Kasteel Eerde en die heeft waarschijnlijk de foto gemaakt. De heer Shepherd heeft enige tijd bij ons gelogeerd en de foto is gemaakt toen hij weer naar Engeland ging vertrekken.
W. de Graaf.
Hallo
Lang gezocht naar deze foto,herkende direcht, het verenigings gebouw de Olde Wheeme.
Ik denk dat het ongeveer 1967 was dat mijn Oom en Tante van Essen beheerders waren van dit gebouw.
En soms logeerden we er wel eens.
Ze woondeninhet witte stuk boven achter het gebouw.
Er was volgens mij een prachtige muurschilderij als je de trappen binnen naar beneden ging.
Echt voor mijn idee toen was het enorm groot maar dat zal wel niet zo zijn geweest.
Groetjes Anja
Even een reactie op de oude pastorie:
De foto links is van de aquarel die door ons is aangeboden aan de Gereformeerde Kerk te Ommen en is vervaardigd door M. van Rotterdam, een neef van familie de Graaf.
De rechter foto is van een schilderij dat vervaardigd is door Piet Eggen, kunstschilder te Balkbrug. (Voor liefhebbers van kunst is het de moeite waard om daar eens te gaan kijken.) Dat schilderij hangt bij mij aan de muur, ik zie dus elke dag m’n geboortehuis.
Wouter de Graaf, geboren op 16 februari 1932 aan het Bouweind te Ommen.
Het adres van de pastorie was destijds niet Den Lagen Oordt, maar Bouweind de tegenwoordige Dr. A.C. van Raaltestraat.
naschrift n.a.v reactie Gerrit Kleinjan
Op 2 oktober 1838 werd het betreffende registergoed aangekocht door Derk Jan Kleinjans, ouderling van de afgescheiden gemeente. De verkoper was Jan Timmerman, ook lid van die gemeente.
De Gereformeerde Kerk van Ommen was nog geen erkende kerkgenootschap/rechtspersoon en kon daarom geen juridisch eigenaar zijn. Kleinjans kocht voor eigen rekening. Na de formele erkenning als rechtspersoonlijkheid werd de kerk juridisch eigenaar. Het registergoed diende later (13 mei 1841) als onderpand voor de hypothecaire lening van tweeduizend gulden door mevrouw A.C.M Asman aan de kerk bestemd voor de bouw van de kerk aan de Bouwstraat die in 1841 werd voltooid. In 1932 werd het huidig kerkgebouw gerealiseerd, onder aanvoering van ds. De Graaf, staand op de foto met twee van zijn kinderen en echtgenote.
Harry Woertink
Geachte heer Woertink, beste Harry,
Met belangstelling las ik het artikel over de pastorie waar ooit ds. v. Raalte heeft gewoond. Ik ben bezig met de vertaling van een (slecht leesbare)kopie koopakte. In die akte heeft m’n over-overgrootvader Derk Jan Kleinjans (toen wonende aan de Achteres-Arriën) “een stuk grond gekocht ter grootte van eenhondervijf roe land zuidelijk gelegen in de nabijheid van het nieuwe kerkhof te Stad Ommen”. Hij leende daarvoor een “geheele somma van tweeduizend Guldens nederlandsche munt en welk capitaal…” van een dame genaamd Anna Maria Catrina Asman wonende te Zwolle. De akte werd verleden voor Openbaar notaris Wilhelm Chevallerau. Ik weet dat voorvader Derk Jan (samen met van Raalte) één van de oprichters was wat nu de Gereformeerde Kerk heet. Mijn vraag : weet u of er nog een enigszins leesbare versie is te vinden.
Voor zover de overlevering van generatie op generatie betrouwbaar is weet ik niet beter dan dat dat stuk grond door hem is geschonken aan de nieuw opgerichte kerkegmeenschap, waar hij het ambt van één van de eerste ouderlingen op zich nam.
m.vr.gr.
Gerrit Kleinjan
Voeg een reactie toe